•· :Dziecinnie proste ORIGAMI Szczegółowe instrukcje krok po kroku · Przedmowa Przedrnowa Drodzy Rodzice, Drogie Dzieci, Zwracamy się do Was z prośbą o pomoc. zwłaszcza jeś li Wasze dzieci są jeszcze w wieku przedszkolnym. To Wy musicie wyjaśnić dzieciom takie pojęcia jak kwadrat. prostokąt lub kąt prosty. Zwróćcie uwagę również na to. żeby małe dzieci ze Zarówno dzisiaj. jak i w minionych epokach, umiejętne skład anie kartki papieru tak. by powstał z niej niewielki przedmiot. należało do najciekawszych zajęć wypełniających wolny czas dzieci. a także dorosłych . Z papieru można bez t rudu wykonać różne sprawiające radość drobiazgi: zabaw ki . elementy dekoracyjne do pokoj u. kartki z życzeniam i lub drobne prezenty. Praca t a nie wymaga wielu narzędzi; wystarczą nasze własne palce. czasami przydadzą się nożyczki . ekierka. ołówek i klej. Większość form można złożyć w ciągu kilku minut. Aby już pierwsze próby zakończyły się su kcesem. przeczytajcie pierwsze rozdziały książki lub poproście do rosłych . że by przeczyta~ i je Wam na głos. Musicie bowiem zapoznać się ze wszystkim i określeniam i i oznaczeniami. używanY,mi ) w opisach. ~~ ~g{(o~. Książka ta poprowadzi Was od prostych przykładów składania papieru do origami . czyli skomplikowanych japońskich form. Jeśli któraś z form nie uda Wam się od razu. powt órzcie jeszcze raz po kolei w szystkie etapy składan ia. Z pewnośc ią okaże się. że przeoczyliście jakiś znak lub niezbyt dokładnie przeczytal iście opis. Nie wykonujcie od razu najtrudniejszych form. Wybierajcie najpierw przykłady spośród form najprostszych lub o średnim stopniu trud ności . Radzimy na począt ku wykorzystywać do skład an ia kartki wyrwane z bloku do notowania. a dopiero póź niej używać specjalne ~ do odgamL ,. Filia nr 7\ ;\\;!J':!KH~: 4 "'"„.u I ~ wzgl ędów bezpieczeństwa możliwie jak naj dłużej używały specjalnych dziecinnych n ożyczek. Przy niektórych etapach skład ania pomóżci e dzieciom. żeby ich praca została uwieńczona sukcesem. Zac hęcajci e je też do szukania i znajdowania rozwiązań . Składanie papieru rozwija bowiem nie tylko zręczność palców. ale poprzez zabawę uczy poszukiwania rozwiązań . Udana forma jest nagrodą za wytrwałość w dążeniu do celu. dokład ność i kreatywność. Od tej pory składanie papieru cieszy się popularnością w instytucjach przedszkolnych i domach dziecka. W latach pięćdziesiątych i sze śćdziesiątych świ at podbiła l icząca sobie set ki lat japo ńska sztuka składa n ia papieru . zwana origami. W Niemczech padła na szczególnie podatny grunt. przygotowany właśnie przez Fróbla. i cieszy się obecnie coraz większą popularnością. Pochodzenie wielu form nie jest d okładnie znane: nie wiadomo. czy wywodzą się one ze szkoły froblowskiej. czy też z japoński ej . gdyż ob a te ki erunki z biegiem czasu wzbogacały się i wzaj emnie upodabniały. Ta książka ma stanowić pomost między formami stworzonymi przez Fróbla a origami. Oznacza to. że opis każdej formy zostaje spro wadzony do prostych form podstawowych i określ eń używanych przez Fróbla. Dzieci opanowują bowiem szybciej Ten ważny aspekt wychowania dzieci codzienne poj ęc ia. takie jak znał j uż przed niemal dwustu laty chustka na głowę czy namiot , niż trudne japońskie nazwy. Książka ta prowadzi nas więc poprzez sztukę składania papieru wywodzącą się od Fróbla do origami. wielki pedagog Friedrich Wilhelm August Frobel (1 782- 1852). z którego inicjatywy powstały w Niemczech pierwsze pr zedszkola. Ili/I Ili10217133 li/I 11111II11111 ksi ążka. Spis Qpis treści Co si ę porusza na wietrze Latawiec 30 Prosty wiatraczek 30 Mocny wiatraczek 30 Myśliwiec odrzutowy rzedmowa 4 : papier nadaje si ę do ia? 6 _o jeszcze powinniśmy wiedzieć i umieć 7 ormy podstawowe :artki i zeszyt Do przeb i erania Hełm 32 Kapelusz myśl iwski 11 12 15 Mebelki do domku dla lalek 19 Ławka (także łóżko i regał) 1 9 Fotel 20 20 Do zabawy i czar owania Skacząca żabka 21 Kubek do łapan ia 22 Czarodziejska torebka 23 Harmonijkowy pajacyk 24 Zabawy na wodzie Statek 26 Parowiec 27 Żaglówka 28 26 21 ś wi ęta Świnia 59 Konie. psy i inne czw oronogi z papieru gazetowego 60 Ruchome głowy zwierząt 61 Głowy zwierząt z formy chustki na głowę 62 Świ n i a 32 Lis 33 33 Mocne pudeł ko z przykrywką Prostokątne p udełko 38 orebka z dwiema przegródkami 15 ortmonetka i to rebka do paska z dwiema przegródkami 16 Voreczek i torebki na prezenty 16 Noreczek na drobne ł 8 Stół si ę N a prezent 3 4 Kwadratowa ramka do zawieszenia 34 Stojąca ramka 35 Proste pudełko lub koszyczek 37 37 c uro c zystości 3 9 Spłaszczony tulipan 39 Motyl lub kwiat na kartki z życzeniam i 39 Powój 40 Lilia 41 Lilia wodna 43 Kurczątka wielkanocne 44 Gwiazda w kształcie rozety 46 Wariant gwiazdy w kształcie rozety 47 Prosta choinka 48 Choinka wielopiętrowa 48 Święty Mikołaj 49 Lichtarz 50 Sanki 51 Choinka z origami 52 Pudełeczko w kształcie gwiazdy 53 Gwiazda Frobla 54 Na Ja zakupy 14 uterał na chusteczkę do nosa 31 Holenderska czapeczka 33 Czapeczka Czerwonego Kapturka 8 >omk i i nam i ot 1 2 rosty domek 12 >omek ze skośnym szczytem >ach 13 iach z podcieniem 13 Jamiot 14 29 treści 64 64 Kot 64 Krowa 65 Ryba I 66 Ryba 11 6 7 Ryba 111 67 Motyl 70 Żaba 70 Kaczka 72 Łabędź 72 Kłapiący dziób 74 Ptak 75 Papuga 75 Latający żuraw Kruk Mały 7B 79 leksykon papieru 80 składania Zwierzęta 56 Siedzący pies 56 Lecący gołąb 5 7 Mysz 58 5 Jaki papier nadaje się do składania? Jaki papier nadaje się do składania? Do składania możemy używać każdego papieru. który jest względnie wytrzymały i zgina się. dając ostrą krawędź. Zazwyczaj w sklepach specjalistycznych można zna l eźć szeroką gamę kwadrat owych lub prostokątnych kartek różnej wielkości i w rozmaitych kolorach. Nieco bardziej wyszukanego. specjalnego japońskiego papieru do origami Qednobarwnego. w delikatne wzory lub tęczowego) powinniśmy używać dopiero wtedy. gdy naprawdę dojdziemy do wprawy w składa n iu . 8 Kartki okrągłe stwarzają nowe możl iwości składania kwiatów lub okrągłych ozdób. Nowszy gatunek papieru - słomiana bibul'ka - to delikatny. prześwitujący materiał z wtopionymi włóknami. nadający się szczególnie na deli katne kwiaty lub mot yle wykonywane za pomocą niewielkiej ilości zgięć. Ponieważ sprzedawany jest w blokach formatu A4. musimy go starannie przycinać do żądanego wymiaru. Ponadto do składani a nadają się wzorzyste papi ery do pakowania prezentów. papier listowy. nie liniowany papier do pisania. papier komputerowy oraz utrzymany w pastelowych barwach papier do kopiarek. Do składania prostych form. nie wymagających wykonywania dużej ilości zgięć. odpowiedni jest również karton kreślarski lub karton porowaty (domki. namioty) . W szczególnych przypadkach można stosować także papier gazetowy. W razie potrzeby b i ały papier możemy samodzielnie ufarbować. W tym celu kolorowy t usz I ub farbk do pisanek wielkanocnych rozcieńczoną odrobi ną wody wylewamy na płaski talerzyk i przeciągamy przez niego białe kartki. Następnie kładziemy je na starą gazetę. żeby wyschły. Efekt akwareli możemy osiągnąć . nakładając na zwilżone kartki biał€~ papieru dwie kontrastujące ze sobą farby. przechodzące jedna w drugą. W ten sposób powstają zaskakuj ące efekty. a kartki są niepowtarzalne. Spróbujmy choć raz pobawić się tal z przyjaciółmi lub rodze ństwem . Życzę wiele radości i sukcesów llse Nimschowski Co jeszcze powinniśmy wiedzieć i umieć )o jeszcze . . :>ow1nn1smy ,,,. ~iedzieć . urn1ec Znaczenie linii i S\Jmboli 27 E '..J !'... o-.' ('\J krawędzie rozcięcia lub zagi ęcia kartki lub formy ,,,. linia zagięcia powstała wskutek ponownego rozłożenia zagięcia ~asady składania oznaczenie miejsca. w którym ma cm , > pajacyka i sklejamy go wzdfuż. jeśli pajacyk ma mieć kręcon e wfosy. przycinamy kilka wąskich pasków papieru (szerokośd 2-3 mm). przyklejamy je od wewnatrz do krawędzi i nieco wyginamy na zewną trz. Teraz możemy połąayć najważniejsze części pajacyka: - Nawlekamy igłę cienką. lecz m ocną nitką. - Do jednego końca nitki przymocowujemy guziczek lub krążek mały tektury. - Bierzemy do ręki krótką harmonijkę przeznaczoną na tufow i wbijamy po_d najwyższym stopniem harmonijki przez środek od dołu do góry. - Następnie nawlekamy kryzę . głowę . aż wreszcie kapelusz. - Teraz przyklejamy ręce i nogi , nasuwając na siebie lekko końce harmonijek. - Buty. rękawiczki oraz rysy twarzy można wyciąć i nakleić według własnej fantazji. Zdjęcie obok przedstawia dwie różne możl iwości . igłę 25 Zabawy na wodzie Zabawy na wodzie Statek * Statek wykonujemy z prostokątnej kartki wielkośc i mniej więcej bloku rysunkowego. czyli formatu A4. lub ® wi ększej . ) ( Następn;e zaginamy krótsze krawędzie jedna na drugą i formę ponownie rozkładamy. Etapy wykonania @ si~ ::rl i f. kr Aby pobawić się na wodzie. bez trudu i okręciki . Będzie potrzebny papier do origami. do pisania lub rysowania. Stateczki można składać także z gazety. Bardzo dobrze nadaje się do tego kalka techniczna. gdyż nie przem ięka tak szybko jak inne rodzaje papieru . krótsze możemy wykonać łódki ® zagięcie wykonując srodkowe. Formę obracamy i dokfadnie tak jal przy wykonywaniu helmu. zaginamy oba górne narożniki do linii zagięcia. ( Zabawy na wodzie ® Chwytamy oba górne czubki ® Następnie dolną krawędź znajdującą i ostrożnie je rozciągamy. Burty na wierzchu zaginamy do góry na odwracamy i powtarzamy czynność z drugą się naszego statku Widzimy teraz cztery mate kwadraty. Górny i dolny kwadrat lekko podnosimy. wysuwając przy tym wewnętrzne narożnik; na zewnątrz. Rozpłaszczamy powstafe w ten sposób prostokąty. które staną się kominami parowca. prostują się. trójkąty. formę krawędzią. Parowiec ** Do wykonania parowca potrzebujemy kwadratowej kartki papieru o długości boku co najmniej możliwie dużej 20 cm. Etapy ® Zaginamy dolny kom;n na gamy. @ Chwytamy formę za dolne krawędzie i rozciągamy tak. żeby powstaf kwadrat. ® Wsuwamy palce między kominy, wyciągając dziób i rufę parowca. wszystkie cztery narożniki zaginamy do podwójny list. @Raz jeszcze formę odwracamy i ponownie wykonujemy list. tak więc otrzymujemy potrójny list (patrz: formy podstawowe). środka. wykonując @ Dolny narożnik znajdujący się na wierzchu zaginamy do góry. Formę odwracamy i po\Vtarzamy raz jeszcze ten sam etap z drugim narożnikiem. W ten sposób powstała forma trójką ma. ® Trójkąt chwytamy za dolne krawędzie i tak go rozciągamy. znowu powstaf kwadrat. @ Odwracamy kwadratową formę żeby i kfadziemy ją jednym z narożników w kiewnku krawędzi stoJu. 27 Zabawy l'la wodzie Żaglówka ** * Do jej wykonania potrzebujemy średniej wielkości kartki papieru o krawędzi dfugości okofo 12- 15 cm. Dobrze, jeślj jest kolorowa tylko z jednej strony. prosty z żaglem. po czym zagięcie odginamy, wykonujemy przeciwzagięcie i ponownie je odginamy. Etapy wykonania @ Od prawej strony lekko otwieramy żagle!. wywijamy dolny mafy trójkąt do góry ; ponownie ściskamy żagjel. Kładziemy kartkę na stole barwną góry. Najpierw wykonujemy zagięcie po przekątnej, a potem latawca. Obracamy go czubkiem do góry. stroną do Dolny narożnik lódki zaginamy tak, żeby powstafa krótka krawędź zagięcia. wykonujemy ® przeciwzagięcie i prostujemy je. Czubek leżący na prawo od każdego rozcięcia wyginamy do środka i tam porządnie przyklejamy. Aby mocniej się trzymafo. na przykleić jeszcze krążek formy środku papieru w innym kolorze. Szpilkę z nadzianym na nią koralikiem wbijamy w środek wiatraczka. Od spodu wkfadamy na szpilkę drugi koralik i lekko przybijamy ją mfotHem do patyczka. Do tego będzie nam potrzebna pomoc rodziców. 30 @ Lekko unosimy cztery małe kwadraty i naciskamy na nie w jedrryrri kierunku. a więc na wszystkie w lewo lub na wszystkie w prawo. Rozpoznajemy teraz cztery skrzydfa wiatraczka. Ponieważ są puste w środku dobrze chwytają napędzający je wiatr. CT Środek wzmacniamy. naklejając krążek ze papieru. Dalej postępujemy tak. jak ~ w przypadku prostego wiatraczka. i1 Co się porusza na wiełrze Myśliwiec odrzutowy *** Mając już znaczną wprawę w składani u papieru możemy pokusić się o wykonanie szybkiego jak strzała myśliwca. Potrzebujemy do tego dużej kwadratowej kartki papieru o krawędzi co najmniej 20 cm, najlepiej papieru do pisania lub specjalnego papieru do origami. ® Następnie prawą i lewą krawędź górnego trójkąta Etapy wykonania zaginamy do zagięcia środkowego, podobnie jak przy skfadaniu latawca. @ Zaginamy górną. znajdującą się na wierzchu, krawędź zagięcia wraz ze skrzydlem do góry do linii dfugiego zagięcia, po czym formę odwracamy i z drugiej strony wykonujemy takie (j) Wykonujemy chustkę na głowę. po czym formę odwracamy narożnikiem w stronę krawędzi statu. samo zagięcie. Chwytamy samolot od do/u za środkową zakladkę i wysylamy go w powietrze. ® Obie krawędzie zaginamy teraz od środka na prawo i lewo do krawędzi poprzednich zagięć. @ Następnie narożnik, znajdujący się z wierzchu. zaginamy do góry na taką wysokość. żeby nowe zagięcie wypadło na szerokość okofo dwóch palców pod poprzednim. Szybko wykonane: mocny wiatraczek i myśliwiec do wesofych za:baw na świeżym powietrzu. ® Teraz górny czubek samolotu zaginamy okola 3 cm w dóf. Zaginamy go potem ponownie do góry. tak żeby nowe zagięcie wypadfo okofo 1 cm pod górnym zagięciem. (/) Następnie zaginamy prawą stronę na lewą i ob·racamy samolot @ Teraz lewe spiczaste skrzydlo zaginamy dokladnie na prawe. dobrze wygfadzamy powstafe zagięcie i odginamy je z powrotem. skrzydfami w stronę krawędzi stołu. 31 Do przebierania się Do Hełm* H przebierania się Etapy Et Różnych kapeluszy i czapek potrzebujemy zarówno my jak i nasze lalki. zwłaszcza w okresie karnawału i do inscenizacji baśni . Można je wykonać szybko i prosto. Jeśli nakrycie głowy ma być przeznaczone dla nas. wybieramy papier wielkości strony gazety. a konkretnie jakiegoś dziennika. Na kapelusz dla lalki wystarczy połowa takiej strony lub nawet mniej. Wszystkie opisane poniżej CD Sk!adamy @ Teraz. tak jak przy skfadaniu statku. górną prawą i lewą krawędź zaginam} do zagięcia środkowego. ( nakrycia wykonujemy z prostokątnych papieru. a formą podstawową j est hełm . Do tego. poza papierem gazetowym. najlepiej nadaje się papier pakowy i kolorowy papier do pakowania prezentów. książkę. wykonując krótsze zagięcie srodkowe. ) CD ro głowy kawałków że @ Następnie wykonujemy eh usteczkę do nosa i formę ponownie odginamy. to sfuży jedynie do zaznaczenia środka kartki. Zagięcie @ Dolną znajdującą się z wierzchu krawędź zaginamy do góry. a oba wystające narożniki chowamy do tyfu. Formę odwracamy i drugą stronę składamy w ten sam sposób. Hełm jes1 gotów. n; oJ sa st. sz 3!2 Do przebierania się czapeczka * Czapeczka Kapelusz myśliwski Czerwonego Kapturka ** Etapy wykonania Etapy wykonania )lo)en~erska * Etapy wy konan ia (j) Skfadamy hefm wedfug opisu, rozciągamy go na dolnej krawędzi tak, żeby powstała forma kwadratowa . Q) Najpierw skfadamy hetm. Kładziemy go na stole do góry tą stroną. na której widoczne czubku. ® są oba trójkąty na jego Q) Skladamy hetm i rozciągamy go za dolną krawędź w kwadra tową formę. Teraz zaginamy czubek helmu okola 5 cm w dóf. jeśli otok jest bardzo ~Następnie zaginamy znajdujący się na wierzchu narożnik na wysokość około 3 cm, formę odwracamy i tę samą czynność wykonujemy z drugiej strony. Potem czapeczkę rozdągamy na szerokość i sprawdzamy. czy pasuj e. szeroki. wsuwamy czubek za niego i solidnie przyklejamy. Następnie zaginamy znajdujący się na wierzchu narożnik od dolnej krawędzi do góry. ® @ Następnie w dwóch zaznaczonych miejscach wykonujemy przedwzagięcia. po czym j e odginamy. Siuią one lepszemu uformowaniu kapturka. Rozóągamy kapturek za dolną krawędź i w narożnikach przymocowujemy dwie wstążki lub tasiemki o długości okofo 40 cm @ Rozciągamy kapelusz za krawędź ponownie wzdfuż i nakładamy go na gfowę wywinięciem do tylu. Możemy zatknąć 2a otok kwiatek lub piórko. każda. Aby wykonać czepek dla babci Czerwonego Kapturka. używamy białego papieru. a na przedniej krawędzi przyklejamy falbankę z delikatnego materiału lub krepiny. 33 Na prezent Na prezent Kwadratowa ramka do zawieszenia * Z pewnością chętn i e obdarowujemy krewnych i znajomych fotografiami lub Do wykonania ramki do obrazka najlepszy jest specjalny papier do własnoręcznie origami. kolorowy karton namalowanymi oraz papier do pakowania prezentów. Zwróćmy uwagę na to. żeby bardzo wykonać dol~ kwadrat. który małe skrzyneczki i koszyczki na powinien mieć wymiary co najmniej prezenty. 20 x 20 cm. Zag CD Kartkę kfadziemy lewą stroną do oza góry i dwukrotnie skfadamy ch ustkę ste1 na gfo wę, a więc oba zagięcia po na p rzekątnej. po czym ponownie otwieramy formę. Wykonujemy list. @ Otwieramy formę i zaginamy wszystkie cztery narożniki do pierwszego skrzyżowa nia się zagięć. ® Krawęd~ie zaginamy do Czy chętnie obdarowujesz bliskich obrazkami własnej roboty lub fotografiami? Wykonana samodzielnie ramka nada twojemu prezentowi szczególny charakter. 34 istniejących już wewnątrz liniach zagięć. tak żeby ma{e trójkąciki byfy niewidoczne. Obrazek wsuwamy do ramki. a jej krawędzie mocno przyklejamy. Także z tylu ramki. dok{adnie na środku górnej krawędzi. przyklejamy niewiel~ pętelkę z nitki do zawieszenia obrazka. na Na prezent Stojąca rarnka ** Do wykonania tej prostokątnej ramki najlepiej nadaje się kolorowy papier do rysowania. pakowania lub owijania prezentów. Powinien mieć kształt o wymiarach co najmniej bloku rysunkowego A4 (21 x cm). prostokąta Zagięcie możemy jeszcze dodatkowo używając do tego celu pędzla. srempli, form wyciętych lub ozdobie. narysowanych. Kartkę kfadziemy prawą stroną do góry i obie krótsze krawędzie zaginamy ® pa szerokość okofo 3 cm. środkowej, tak żeby zachodzily na siebie okofo I cm. CD Kartkę odwracamy i obie dfuższe krawędzie zaginamy do domyślnej linii I @ Na zagiętych krawędziach Jedną część wsuwamy w drugą. Następnie dolną krawędź zaginamy dokfadnie na górną, stawiamy ramkę „na nogi". a w zagięcie wsuwamy obrazek. © 35 p h fi c E Na prezent Proste pudełko lub koszyczek ** Mocne pudełko z przykrywką * * Etapy wykonania Etapy wykonania © Zaginamy ponownie obie krawędzie. tym razem na trójkąty. -- t [)Kartkę kfadziemy lewą stroną do kartkę kładziemy lewą do gory. Skfadamy list. gory. skfadamy książkę i ponownie ją otwieramy. Następnie wykonujemy szafę. ® Następnie zaginamy dolną i górną krawędź tak daleko. żeby zagięcia wraz z trójkątami. Wykonujemy je również jako przeciwzagięcia i ponownie odginamy. kończyfy się @! Teraz bardzo starannie zaginamy na wierzch. na okofo l cm, znajdujące się w środku krawędzie. Dobrze wygfadzamy oba zagięcia i odginamy krawędzie z powrotem do środka. @ Z listu dwukrotnie wykonujemy szafę. Powstają cztery nowe zagięcia. Odginamy je z powrotem. ® Chwytamy obie krawędzie w środku i ostrożnie rozciągamy. Boczne ścianki pudełka prostują się. zrobić koszyczek. z tego samego papieru ucinamy pasek szerokości 2 cm i długości 25 cm . po czym przyklejamy go w charakterze pałąka. tak jak to Aby et Następnie wszystkie cztery narożniki zaginamy do powstafych poprzednio zag1ęc. widać na zdjęciu . Żeby był mocniejszy. można go skleić z dwóch lub nawet trzech warstw papieru. Strona 36: Różne pudelka lub koszyczki przydadzą się z pewnością na prezenty. Z kilku prostokątnych pudelek można również wykonać pociąg lub wózek dla lalek. 37 Na prezenł Prostokątne pudełko *** M imo że jest ono prostokątne. wykonujemy je z kwadratowej kartki papieru. Zanim zabierzemy się do składania. spróbujmy najpierw zrobić mocne pudełko z poprzedniego opisu . Pudełko możemy użyć jako opakowanie na prezent. może ono być także podstawą wózka dla lalek. pociągu z lokomotywą lub ciągnika z przyczepą . Z pewnością znajdziemy jeszcze inne zastosowania. I Rozkfadamy górny i dolny trójkąt. Po prawej i lewej stronie obu narożnikow nacinamy wzdlui linii zagięć aż do drugiego skrzyżowania zagięć (patrz rysunek) . ® Etapy wykonania ' CD . @ Z prawej i lewej strony stawiamy ścianki boczne i wsuwamy na siebie oba czubki powstafe po przecięciu. Część środkową zaginamy na nie tak. żeby jej narożnik znalazł się na środku dna pudelka. Z ostatnią. otwartą jeszcze częścią postępujemy podobnie. Oczywiście także do tego Najpierw wykonujemy mocne pudelka aż do etapu 3. Następnie dolną krawędź listu zaginamy na górną i ponownie odginamy. @ Rozkładamy górny i dolny narożnik. Nacinamy u góry na obu liniach zagięc aż do drugiego skrzyżowan;a zagięć. W dolnym trojkąde nacinamy jednak aż do trzeciego skrzyżowania zagięć i odcinamy części zakreskowane n;Y' rysunku. ,/ / / pudełka możemy przymocować pasek służący jako uchwyt. Pokrywkę do tego „ pudełka składamy w ten sam sposób. lecz kartka do jego wykonania powinna być o 1 cm większa. żeby wygodnie wchodziła na pudełko . 38 @ Stawiamy boczne ścianki i budujemy pudefko podobnie jak poprzednie. Na święta i uroczystości Na święta i uroczystości Motyl lub kwiat na kartki z życzeniami** W zależności od ułożenia. z tej prostej formy możemy zrobić motyla lub - Formy do kartek z życzeniam i i bilecików. wskazujących miejsce przy stole ·oraz do ozdabiania paczusze~ z prezentami. - Ozdoba okna. pokoju i / Spłaszczony Można kwiat. Podobnie jak spłaszczony tulipan. nadaje się ona jako płaska forma na obrazki lub kartki z życzeniami. Do jej wykonania bierzemy kwadratowe kartki papieru. jednostronnie 1ub obustronnie barwione. Używając do tego bibułki. wzorzystego papieru do pakowania prezentów lub stołu. tulipan ** „słomianej bibułki " możemy uzyskać go wykonać szybko i łatwo. Nadaje się do naklejania na karki do prezentów. Do jego wykonania potrzebujemy dwóch małych kwadratowych kartek papieru w różnych kolorach. np. czerwonej 1 różowej . i różnej wielkości. np. IOxlO cm i 8x8 cm. 1 przywieszki ®Zaczynając od tego zagięcia zaginamy prawy i lewy narożnik ukosem do gory Odstępy od gomego narożnika powinny być takie same, jak na rysunku. wspaniafy efekt. Do wykonania motyta potrzebujemy dwóch jednakowych kartek papieru. a na duzy. przypominający rozetę kwiat - trzech. Etapy wykonania Etapy wykonania tak, zeby kolorowa strona papieru znalazła się na zewnątrz. CD Zaczynamy od większej kartki. @ Z mniejszej kartki składamy tę samą Kładziemy ją lewą stroną lecz odstęp od górnego zachowujemy nieco mniejszy i wsuwamy mniejszą formę w większą. Możemy jeszcze wyciąć łodygę z listkami i nakleić razem z kwiatkiem. do góry. Skfadamy chustkę na głowę i na zagięciu po przekątnej zaznaczamy srodek niewielkim zagięciem. formę. narożnika @ Formę obracamy zagięciem do góry. u dołu dwuwarstwowy do góry mniej do polowy. Znajdujący się narożnik więcej Motyl sklada się z dwóch jednakowych lub podobnych części. Z trzech części możemy natomiast wykonać duży, dekoracyjny kwiat. @ Na dolnym zagięciu zaznaczamy środek i wychodząc z tego punktu zag;namy najpierw lewy, a potem prawy czubek ukośnie do góry. 39 Na święła i uroczysłośoi Aby zrobić girlandę z kwiatów powoju. nawlekamy je na nitkę. Po każdym kwiatku musimy nawlec sfomkę dh1gości okofo 7 cm. ' żeby poszczególne kwiatki nie wchodzify zbyt głęboko jeden w drugi. © Odwracamy formę i powtarzamy etapy 2 i 3 . Przycinamy górną krawędi płatków kwiatu wygiętą linią. tak jak na rysunku. zaczynając już w pofowie krótkiego bocznego zagięcia . Powój *** Ta forma kwiatowa jest wiosenną ozdobą stołu. bilecików wskazujących miejsce przy stole. paczuszek z prezentami i koszyczków wielkanocnych. Jeśli nawleczemy na nitkę więcej takich kwiatów. otrzymamy piękną girlandę. którą możemy zawiesić w oknie. Kwiat powoju wykonujemy z małej lub średniej kartki papieru o krawędzi 8-12 cm. Powinna mieć ten sam kolor po obu stronach. @ Cztery pfatki kwiaW rozkładamy szeroko na boki. @ Oba narożniki znajdujące się na Etapy wykonania wierzchu zaginamy z prawej i lewej do do zagięcia po przekątnej. środka ~ CD Wykonujemy zsuwany kwadrat @ Następnie zaginamy obie krawędzie jak opisano na str. 10 (dwukrotnie składamy chustkę na głowę odwracamy kartkę - dwukrotnie skfadamy książkę). zagięcia. znajdujące się 40 do zagięcia po pod trójkątami, przekątnej. Prezent zapakowany w ten sposób znacznie fadniej: trzy kwiaty powoju nawlekamy na krótkie druciki, związujemy i przymocowujemy do wygląda I wstążki opasującej paczuszkę. Pamiętajmy o odpowiednim dobraniu kolorów. ·1: . . Na święta i uroOZ\jSłości Lilia ** ** Jeśli potrafimy juź operować pap ierem po mistrzowsku. z pewnością uda nam się wykonać skomplikowaną lilię. Musimy jednak wykazać nieco Lepiej więc najpierw poćwiczyć na papierze do pisania. cierpliwości. zanim wybierzemy papier do origami. Kwadratowa kartka powinna krawędź I 5 do 20 cm . mieć Etapy wykonania Kartkę kfadziemy prawą stroną do góry i składamy lotniczy (dwukrotnie książka - odwracamy dwukrotnie chustka na głowę) . CD Lewy znajdujący się na wierzchLt czubek podnosimy. rozkładamy go i zaginamy na osi środkowej tak. żeby przybrał kształt latawca. Formę odwracamy 1 powtarzamy ten etap. ® Lilia - jedna z ulubionych klasycznych form - ma wszechstronne zastosowan;e: pojedynczo jako przybranie bilecików wskazujących miejsce przy stole, na owiniętej papierem drudanej lodydze jako kwiatek do wazonu lub jako ogromna kwiatowa kula zfożona z okola 20 U/ii, które wbija się na malych drewnianych wykafaczkach w kulę ze styropianu. 41 Na święta i uroczysłości CTl Następnie lewą pofowę latawca kładziemy na prawą. Następnie zaginamy obie znajdujące u góry krótkie krawędzie od góry dg1 „ Kartkujemy" dwukrotnie dalej. się do środkowego zagięcia. krawędź i trzykrotnie powtarzamy etapy 7. 8 i 9. ® Unosimy lewy czubek i rozpfaszczamy go wszerz. Formę odwracamy i powtarzamy etapy 3 i 4. @ Teraz będziemy potrzebowali zagięcia pomocniczego. które ufatwi dalszą pracę. W tym celu dolny czubek zaginamy całkiem do góry do narożnika, ® Ponownie otwieramy lekko wąskie wykonujemy przeciwzagięde. trójkąty a następnie je odginamy. krawędź 0 się: i pociągamy poprzeczną w dóf. Oba trójkąty mocno je przyciskamy. wydłużają kartkę jak w książce, tak żeby widoczna byfa poprzeczna ® Maly. nowo powstały narożnik krawędź. w ® Przewracamy 42 środku formy, zaginamy do góry. dopóki nie pojawi się poprzeczna ~i) „ Kartkujemy". tak żeby środkowy nie byt już widoczny. narożnik 'i ? W dolnej części prawą i lewą krawędź zagięcia. znajdujące się na wierzchu. zaginamy do środkowego zagięcia. Na święta i uroczystości Lilia wodna * * * llej, ~Dwukrotnie „kartkujemy" dalej "1a powtarzamy etap T2, tak żeby ny wsumie wykonać to samo cztery razy. Forma jest teraz bardzo Jest to szybka do wykonania. ciekawa forma kwiatowa. nadająca się do ozdabiania paauszek z prezentami lub do dekoracji stołu. Serwetki o pastelov;ych barwach. uformowane w lilie wodne, uchodzą za eleganckie przybranie stołu. Wypełniona truskawkami. wiśniami Iub cukierkami. linia wodna może zdobić stół w ogrodzie podczas dziecięcego przyięcia. Do jej wykonania należy użyć największych obustronnie kolorowych kwadratowych kartek papieru lub dostępnych w handlu papierowych serwetek stołowych. ~ Cztery zewnętrzne narożniki listu zaginamy do środka. Etapy wykonania wąska. @Form ę odwracamy i ponownie cztery zewnętrzne narożniki zaginamy CD Wykonujemy list. Y i do środka. Starannie wygladzamy grube zagięcia. it Następnie zaginamy lub wyginamy cztery platki kwiatu na zewnątrz, tak jak pokazano to na na stronie 41 . zdjęciu lilia wodna - odśw;ętne przybranie W ten sposób możemy skladać stołu. rownież bibufkowe serwetki. 43 Na święła i uroczysłości / ® d\11. ® Zaginamy ten sam ® Cztery powsta1e w ten sposób pfatki @ Narożniki ponownie rozk!adamy na zewnątrz i formę odwracamy. Cztery narożniki ze środka zaginamy tak daleko na zewnątrz. żeby mniej więcej do pofowy wystawały poza krawędź. aż narożnik do gtx. / do krótkiego zagięcia. kwiatu równomiernie formujemy. a na dolnej stronie kwiatu ostrożnie rozciągamy narożniki. możliwie jak najdalej na zewnątrz. Lilia wodna jest teraz zaokrąglona niczym miseczka 1 nie otworzy się. Jeszcze lepszy efekt uzyskamy wkfadając mniejszą lilię w środek ([) w: ta w powiększeniu większej. @ Dolny narożnik zaginamy tak datek; do góry. żeby pokrywał się dokładnie z mafym narożnikiem u góry. Kurczątka wielkanocne ~ *** st Paula Jacksona V\ tE Do ich wykonania powinniśmy użyć średniej wielkości żółtych pomarańczowych papieru. Muszą kolorowe. lub kwadratowych kartek być w powiększeniu obustronnie ® Etapy wykonania @ Formę odwracamy i na istniejących zaginamy cztery narożniki do środka. Na razie trzymamy je na środku. przyciskając palcem. Ten sam narożnik zaginamy tak daleko do dofu, żeby zagięcia znajdowały się jedno przy drugim. już zagięciach @ Aby zrobić dziobek, najpierw prawą krawędz dolnego mafego trójkącika zaginamy ukosem do góry i ponownie odginamy. To samo robimy z !ewą wyznaczamy środek kartki. Górny narożnik zaginamy tak daleko do dołu. żeby zna1dował się mniej więcej na szerokość palca od środka kartki. 44 krawędzią . Na święta i uroczystości w powiększeniu ID W górnym trójkąciku wykonujemy dwa identyczne zagięcia. ®Zbyt długą tylną część formy dwoma ukośnymi zagięciami skladamy do środka i tam ją sklejamy. ® Wob(J trójkącikach naciskamy teraz wykonane ostatnio ukośne zagięcia, tak żeby w środku uniósł się czubek. ®l Przedni dolny narożnik zaginamy metodą przeciwzagięda i powstały w ten sposób trójkąt wsuwamy w formę. W ten sam sposób postępujemy z czofem kurczątka. Tufów ksztaftujemy trochę na okrągfo, żeby kurczątko sprawiało wrażenie grubszego. I ®Odwracamy formę i prawą jej stronę zaginamy dokładnie na lewą. Wnowo powstafym zagięciu widać teraz wyraźnie dziobek. Kurczątko - nowa forma jako ozdoba do koszyczka wielkanocnego /(Jb na świąteczny stół. 45 Na święta i uroczystości Gwiazda w kształcie rozety *** Etapy wykonania ' ' I Jest to bardzo ładna, lecz niełatwa do wykonania gwiazda. ciesząca się wielką popularnością ze względu na różnorodne możliwości zastosowania. Można ją bowiem użyć jako ozdobę stołu . kartek bożonarodzeniowych lub bilecików wskazujących miejsce przy stole. Gwiazda może być przywies2ką do prezentów lub ozdobą choinkową. Sześć gwiazd złączonych w jedną kwiecistą kulę tworzy wiosenną ozdobę okna. Papier powinien być jednostronnie kolorowy: może przy tym być jednobarwny lub wzorzysty. Kwadratowa kartka powinna mieć krawędź nie mniejszą niż 12 cm i być bardzo dokładnie przycięta. Do wykonania gwiazdy najlepiej nadaje się specjalny papier do origami. także używając papieru do pakowania prezentów można osiągnąć wspaniałe rezultaty. -- ' I I ' \ ...._ , I--_ ' -' 'I ' ' CD Kartkę kładziemy lewą stroną do góry i wykonujemy formę podstawową obrus, tak jak opisano na stronie 10: @ Następnie otwieramy te trójkąciki i rozpfaszczamy je. Wyglądają teraz ja! mąfe pantofelki. dwukrotnie książka i odginamy. dwukrotnie chustka na głowę i odginamy. dwukrotnie szafa i odginamy, formę odwracamy - list - otwieramy odwracamy. @ Teraz ostrożnie na środku każdej (2) Zagięcia czterech malych znajdujących się na wierzchu kwadratów raz jeszcze dobrze przeciągamy. Otwarte krawędzie małych kwadratów zaginamy do zagięcia po przekątnej. W ten sposób powstaje osiem mafych. wąskich krawędzj kwadratu sfużącego jako podstawa wycinamy trójkąt (patrz rysunek) . Uważajmy przy tym. żeby ni1 uszkodzić pantofelków! jeśli umocujemy środek przyklejając na nim papierowe kófeczko, mamy już fadną gwiazdkę. Możemy jednak wyciąć dalsze jej części. tróikącików. X X @ Ostrożnie wycinamy cztery sterczące narożniki, tak że gwiazdka staje się teraz bardziej okrągła. 46 ~ Na święta i uroczystości Wariant gwiazdy w kształcie rozety Etapy wykonania .. '.§)Aby uzyskać efekt kwiecistej kuli. me nie wycinamy. lecz cztery narożniki zaginamy jako łączenia służące do / sklejenia elementów. Kładziemy kartkę lewą stroną do góry i Udofu: Wiosenna kwiecista kufa, z sześciu gwiazd w kształcie rozet. może być ozdobą pokoju lub okna. składamy obrus. na zewnątrz. czterech mafych kwadratów zaginamy do zagięć po krótkie, znajdujące się krawędzie zagięcia przekątnej. ® Aby je umocować, zaginamy cztery na zewnątrz i nieco wybrzuszamy powstale w ten sposóby spiczaste „pantofelki". Mamy jeszcze dwie możliwosci przycięcia wystających krawędzi. tak jak pokazano to na trojkąty ze środka zdjęciach. 47 Ne święta i uroczystości ** Prosta choinka Do jej wykonania potrzebujemy kwadratowej kartki dowolnej wielkości . Nadaje się do tego papier do origami. a także zielony papier do pakowania prezentów. Etapy wykonania CD Kfadziemy kartkę prawą stroną do góry i skfadamy trójkąt lotniczy (patrz strona 1O). ~ Zaginamy jego lewą po!owę na prawą. tak żeby wszystkie cztery ukośne krawędzie zagięcia się wielopiętrowa znajdowa{y @ Teraz na ukośnych krawędziach zagięcia wycinamy mafe kawałki. ku dafowi coraz większe. Zwracamy przy tym uwagę. żeby między nim; zawsze pozostał kawałek ukośnej krawędzi. ukosy w cztery ** Drzewko iglaste możemy wykonać z trzech lub czterech trójkątów z prawej strony. Rozkładamy Choinka różne kierunki i drzewko stawiamy lub przyklejamy je na kartkę świąteczną. lotniczych różnej wielkości. Potrzebujemy więc kartek o różnych wymiarach. np. o krawędzi 12 cm. 1O cm. 8 cm i 6 cm. Zaczynamy od dolnego piętra. a więc od największego trójkąta lotniczego. Dołem sklejamy go. żeby przy ustawianiu się nie rozjechat. Odrobiną kleju smarujemy górny czubek i nakładamy na niego następne piętro . tak jak pokazano na rysunku . 48 Na święte i uroczystości Święty Mikołaj ** Jest to wesoła ozdoba stołu w okresie Bożego Narodzenia. Na kurtkę 1spodnie potrzebujemy po jednym kwadratowym kawałku czerwonego papieru o krawędzi około 12 cm. apoza tym różne kolory papieru na I twarz. czapkę i brodę . Etapy wykonania kurtki • (j) Wykonujemy trójkąt lotniczy i obracamy go tak. żeby otwarte krawędzie byfy skierowane w stronę krawędzi stafu. i Oba znajdujące się wewnątrz zagięcia nacinamy od dofu wysokość na okola 3 cm. Etapy wykonania spodni Stojący Mikołaj wykonany z form trójkąt lotniczy i szafa. Q) Wykonujemy szafę . (2) Formę odwracamy i zaginamy jej górną krawędi na dolną. @ Następnie spodnje wsuwamy od dofu w kurtkę i mocno przyklejamy. © Potem wycinamy jeszcze okrągfą z dużymi uszami. oczami, nosem i ustami, kapelusz lub czapkę i brodę wszystko wedfug własnej fantazji. gfowę 49 .Na święta i lichtarz uroczystości ** Etapy wykonania 9 Lichtarz do wstawienia niskiej . grubej samodzielnie świecy możemy wykonać Je~ z papieru . Potrzebujemy do tego kwadratowej kartki papieru o boku około 15 cm. Może to być specjalny mi papier do origami. albo pastelowy pt papier do kserokopiarki. Zwroćmy uwag~ na to. żeby kolor papieru i świecy do siebie pasowały. Ś\ M o~ ta dl ZE I Kartkę kladziemy prawą stroną do góry i skfadamy list. Następnie wszystkie narożniki K ze środka zaginamy na zewnątrz do s; ® krawędzi zagięcia. @ Formę odwracamy i skfadamy podwójny list. Te cztery trójkąty tworzą podstawę świecznika. łatwe i szybkie do wykonania - lichtarze, których projekt pochodzi jeszcze od Friedricha Frc5bla. @ Formę odwracamy i cztery naroznil ze środka zaginamy do zewnętrznych narożnikow. Powstałe kieszonki nieco uwypuklamy i w środek wstawiamy grubą. niską świecę, kapiąc na dno nieco stearyny. 50 uprzednio Na święta i uroczystości Sanki ** Etapy wykonania Jest to właściwie forma pośrednia między sk1adaniem a wycinaniem. Mimo to zdecydowaliśmy się ją tu opisać. gdyż wspaniale pasuje do grupy przedmiotów świątecznych . takich j ak Swięty Mikołaj i choinka. Poza tym ta licząca okoto stu lat forma była długi czas zapomniana. a przecież ze względu na prostotę wykonania CD Wykonujemy 1 piękno zasługuje ją na renesans. D książkę i kładziemy na stole zagięciem do góry. Kwadratowa kartka do wykonania sanek powinna mieć bok 1O do 12 c;m. @ Potem formujemy calość i dobrze Następnie ołówkiem Sdnki - forma pośrednia między składaniem a wycinaniem. jeśli mają być wyładowane jak na zdjęciu. musimy je podeprzeć lub wzmocnić I od wewnątrz. 1· rysujemy kształt sanek. Wycinamy zakreskowane uęści. Podejmujemy decyzję. czy wycinamy także prostokąt znajdujący się pod siedzeniem. czy zostawiamy go dla lepszej stabilności sanek. Na górnej części płóz pozostawiamy zagięcie dfugosci okola 1 cm. wygladzamy środkowe zagięcie. Nogi pod ławką po obu stronach zaginamy w dól. Sanki są gotowe. Jeśli chcemy. żeby byfy bardziej stabilne, kiedy wyładujemy je kolorowymi pakunkami. wykonanymi także z papieru. wycinamy kawałek tekturki na wymiar sanek i przyklejamy ją od wewnątrz do siedzenia i boków. 51 Na święta i Ul'oozystośoi Choinka z origami I *** J Do wykonania takiego drzewka musimy już mieć nieco wprawniejsze ręce . Potrzebujemy trzech lub czterech kwadratowych kartek papieru różnej wielkości. obustronnie kolorowych. o boku np. 12 cm. łO cm. 8 cm i 6 cm . Możemy wówczas zbudować drzewko z kilku pięter. Narożnik znajdujący się na wierzchu zaginamy od dolu do górnego narożnika. Formę odwracamy i powtarzamy ten sam etap. @ Teraz na wszystkich czterech bokact przywracamy zygzakowate zagięcia. Mniejsze kartki zaginamy w ten sam sposób, po czym poszczególne piętra drzewka przyklejamy jedno na drugim. @ „KJrtkujemy" dalej jak w książce, tak żeby zagiąć do góry również trzeci i czwarty narożnik. Forma jest teraz CD Zaczynamy od największej kartki, trójkątna. wykonując z niej zsunięty kwadrat. po czym obracamy go otwartym narożnikiem do dołu (patrz strona TO). @ Górny narożnik pociągamy lekko w dóf, chwytając przy tym zagięcie od dołu i kładąc je razem z czubkiem na prawy czubek trójkąta . Także czubek z lewej strony przyciskamy do prawego. Dzięk; temu tworzą się dw;e ukryte krawędzie zagięcia. Powstaje zygzakowate zagięcie. Zagięty w dół narożnik kładziemy chwilowo z powrotem do góry, żeby uniknąć niepotrzebnego napięcia papieru. „Kartkujemy " dalej w prawo. ciągniemy kolejny narożnik do dotu itd. Musimy powtórzyć wymienione etapy czterokrotnie. 52 Do wykonania tej świątecznej ozdoby n1 drzewko lub okno musimy użyć niewiel~ kartek jednakowej wielkości. Skfadamy )i tak samo jak poszczególne piętra choink'' Na Pudełeczko święte i uroczystości w kszłałcie gwiazdy *** Możemy komuś sprawić świąteczną niespodziankę ofiarowując mu pudełeczko w kształcie gwiazdy. jeśli wypełnimy je ulubionymi orzeszkami lub ciasteczkami. stanie się bardzo osobistym prezentem. Duża kwadratowa kartka potrzebna do tego celu powinna być obustronnie kolorowa. Etapy wykonania (j) Wykonujemy zsunięty kwadrat jak na stronie 1O: (dwukrotnie chustka n a glowę odwracamy - dwukrotnie książka). Zamknięty narożnik znajduje się przy krawędzi storu. ® Otwieramy wąskie trójkąty i rozpłaszczamy je: to samo robimy na drugiej stronie formy. U dofu dolny narożnik zaginamy do góry do narożnika utworzonego przez dwa spotykające się trójkąty, a następnie wykonujemy Następnie znajdujący się u góry czubek ciągniemy od góry jak się da daleko do dofu i zaginamy. Formę odwracamy i powtarzamy ten sam etap. ® przeciwzagięcie. '.t Teraz obie leżące na wierzchu zaginamy z prawej i lewej strony do zagięcia po przekątnej. 'formę odwracamy i ten sam etap powt krawędzie ® Owa pozostafe u góry czubki chwytamy i ostrożnie rozciągamy, w dól. Ksztaltujemy dno pudefeczka. Możemy ozdobić je tak. jak pokazano na zdjęciu u góry. również zaginając © Zewnętrzne połowki rozpłaszczonych trójkątów zaginamy do tyfu i wsuwamy je pomiędzy ścianki formy. Formę odwracamy i powtarzamy ten sam etap. 53 Na święta i uroczystości Gwiazda Frobla * * ** Gwiazda Frobla jest jedną i najbardziej trwałych form. Wykonanie jej wymaga jednak nieco cierpliwości i wprawy. Gwiazdę Frbbla robi się z czterech pasków z najpiękniejszych i c\ papieru jednakowego koloru. jednakowej długości i jednakowej szerokości. Zalecamy następujące proporcje szerokości do długości: - przy 1 cm szer. - około 30 cm dł. : - przy 2 cm szer. - około 50 cm dł. ; - przy cm szer. - około 60 cm dł. gwiazda jest wówczas mniej więcej @ wielkości pięści: - przy 4 cm szer. - około 1OO cm dł. Paski wycinamy bardzo starannie. używając do ich narysowania linijki i ołówka. Papier powinien być dużego formatu i dość wytrzymały. @ Końce trzeciego paska. skierowane są do góry. Przewlekamy przez niego oba końce drugiego paska. Rada: ® górny, leżący na wierzch11 pasek do dotu i przeciągamy paznokciem po niewielkim zagięciu. Następne obracamy formę o ćwierć obrotu w lewo (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara). Powtarzamy zagięcie i obrót jeszcze trzykrotnie. Gotowe paski papieru na rolce można kupić w sklepie z materiałami dla hobbystów lub majsterkowiczów. Etapy wykonan ia CD Wszystkie cztery paski skfadamy na póf. tak żeby ich końce się nakfadafy i przycinamy je ukosem. Ułatwia to późniejsze przeciąganie. @ Czwarty pasek leży znowu w poprzek z końcami skierowanymi w lewo. Przewlekamy przez niego końce trzeciego paska. @ W celu wzmocnienia formy, końce @ Pierwszy pasek kladziemy końcami w stronę krawędzi stafu. Drugi. nieco go rozszerzając, wsuwamy od góry na pierwszy. końcami skierowanymi w prawo. 54 czwartego paska przewlekamy przez „pętlę" utworzoną przez pierwszy pasek. Cafość mocno zaciągamy. jest to proste dno gwiazdy. Sprawdzamy, czy z każdego mafego kwadratu wychodzą po dwa paski. Po wykonaniu dalszych etapów powstanie podwójne dno, które wzmocni gwiazdę. Ponadto uzyskamy ten efekt. że paski nie będą juź Jeźafy jeden za drugim, lecz jeden obok drugiego. (]) Czwarty zagięty do dofu pasek musimy umocować. Przekfadamy go więc przez leżący u dolu kwadrat i mocno zaciągamy. Tak więc obok siebie znajdują się teraz po dwa paski ) różnej dfugości. ® Następnie zaginamy płaskie ząbki. W tym celu pracujemy zawsze paskiem górnym z lewej strony. w uk Na święta i uroczystości ® a) Pasek ten zaginamy do tylu w lewo. tak żeby powstafo niewielkie ukośne zagięcie. Gwiazda Frobla - wymagająca, klasyczna i b) Ten sam pasek zaginamy do przodu w stronę krawędzi stafu. tak żeby powstafo drugie ukośne zagięcie. piękna forma. c) Teraz zaginamy lewe ukośne zagięcie na prawe i przeciągamy pasek przez leżący bezpośrednio pod nim kwadrat. Pierwszy plaski ząbek jest gotowy. Następnie obracamy formę znowu o ćwierć obrotu w kierunku przedwnym do ruchu wskazówek zegara i jeszcze trzykrotnie powtarzamy etapy Ba. Bb i Be. zawsze pracując lewym górnym paskiem. Kiedy już wykonaliśmy cztery ząbki gwiazdy. cafość odwracamy i powtarzamy etapy Ba. Bb i Be. Z czterech pasków na wierzchu i czterech na dole gwiazdy zaginamy puste ząbki. Pasek wskazujący w prawo odkfadamy chwilowo pod lewy kciuk. ponieważ przeszkadza w pracy. Pasek wskazujący ku górze składamy w pętlę tak. żeby prawa strona papieru cafy czas pozostawafa na wierzchu. Wsuwamy go pod odfożony pasek i zaciągamy. Następnie cafość obracamy znowu o ćwierć obrotu w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i znowu zaginamy. tak jak opisano na początku tego kroku. ® 55 Zwierzęta Zwierzęta l Etapy wykonania Ł. g Siedzący pies n ** 11 n [ Do wykonania psa potrzebuj emy dwóch kwadratowych kartek papieru średn iej wielkości. Kartka przeznaczona na głowę powinna być o 1- 2 cm mniejsza niż arkusz. z którego wykonamy tułów. Nadaje się do tego papier do origami lub papier do pakowania prezentów w drobne wzorki. c \ Mniejszą kartkę kladziemy lewą stroną do gory i wykonujemy chustkę na gfowę. @ Większą kartkę kładziemy lewą stroną do góry i również składamy z niej chustkę na głowę. Prawy czubek zaginamy tak. żeby wystawał ponad zagięcie po przekątnej. wykonujemy przeciwzagięcie i potem j e odginamy. Wywijamy czubek jako ogon. @ Prawy czubek zaginamy obok lewego tak. żeby powstały dwa uszka i pyszczek. Uszka możemy zagiąć na zewnątrz. Zagięcie nacinamy od tyfu do polowy. Siedzącego psa wykonujemy bardzo szybko. Można go jeszcze ozdobić. zakładając mu obrożę i smycz. @ Rysujemy formę. którą musimy wyciąć. żeby ukazały się przednie i tylne nogi oraz brzuch pieska. Możemy kierować się rysunkiem. Następnie górny czubek tufowia wsuwamy w n acięte zagięcie gfowy. Przesuwając obie części wypróbujmy, w jakiej pozycji piesek najlepiej wygląda . Może mieć gfowę smutno opuszczoną lub wesoło patrzeć do gory. Obie pofówki głowy sklejamy razem z szyją ; naklejamy oczy oraz nos. 56 k Zwierzęta Lecący gołąb ** tadnie będzie wyglądało kilka takich gołębi. zawieszonych na cienkich nitkach na róźnej wysokości w pokoju ub w oknie. poruszających się przy najlżejszym powiewie. Do ich wykonania potrzebujemy obustronnie kolorowych. kwadratowych 1 ~artek papieru dowolnej wielkości. Etapy wykonania @ Dziób wsuwamy w formę. Wycinamy trójkąt (patrz rysunek). Teraz widz;my już wyraźnie ogon i skrzydła. ® Dwoma ukośnymj zagięciami kształtujemy skrzydła na zewnątrz i gofąb jest gotowy. skrzydfa gołębia zaokrąglimy lekko do góry. będzie wyglądał jak gruba. kwoka. W tym celu zawijamy skrzydla na ołówku !ub przeciągamy je po ostrzu nożyczek. jeśli siedząca © Wykonujemy książkę. a następnie ją otwieramy. ...___...... 1) Teraz prtlwy i lewy górny narożnik zaginamy do zagięcia środkowego. ~ Prawą połowę zaginamy na lewą . odwracamy. tak żeby zagięcie (radkowe znajdowafo się u góry. Formę w powiększeniu ©Przedni czubek zaginamy ukośnie ~ko dziób. wykonujemy przeciwzagięcie. odginamy. anastępnie je 57 Zwierzęta M• •SZ * * \/\ ti Do wykonania myszy potrzebujemy małej lub średniej kwadratowej kartki papieru. Jeśli złożymy kilka myszy różnej wielkości . powstanie cała rodzinka! Najlepiej nadaje się do tego specjalny papier do origami lub papier do pakowania prezentów. \ \ , / ·---\L_. ___________ / J krawędź zaginamy do góry do zagięcia odwracamy i postępujemy analogicznie. środkowego. Formę ~ r2J ------ ~ ® Prawy i lewy dolny narożnik ~- --CD zaginamy do góry. Ukośne zagięcia wykom1jemy także jako przeciwzagięóa. Formę odwracamy i na drugiej stronie postępujemy w ten sam sposób. -- --1r Kartkę k!adziemy na stole kolorową stroną do góry, skfadamy książkę i obracamy ją zagięciem do góry. Myszy możemy wykonywać również z prostokątnych kartek. Są wówczas cieńsze i dfuższe albo grubsze i krótsze. jak mysz siedząca na chlebie. 58 ~ \ Etapy wykonania strony wsuwamy w formę po dwa trójkąty. tak. samo jak przy wykonywaniu dachu domu. @ Aby otrzymać mysie uszy. prawy znajdujący się na wierzchu czubek zaginamy jak najdalej w lewo. tak A , żeby powstaf trójkąt. ~ • &._ _..::;,_ _ _ _ __ Lewy dolny czubek tego trójkąta zaginamy do górnego narożnika. Formę odwracamy i powtarzamy etapy ® 5 i 6. Przyklejamy jeszcze oczy i ogon - i myszka jest gotowa. © Następnie formę obracamy, tak na górze znajdowafy się dwie zakfadki górne. Teraz z prawej i lewej żeby Zwierzęta Świnia ** Świ nię składamy z jednokolorowego lub wzorzystego papieru. Kwadratowa kartka mo że mieć dowolne wymiary. Z kilku kartek różnej wielkości możemy wykonać całą świńską rodzinkę . Etapy wykonania Aby wykonać nogę tylną. zaginamy lewy znajdujący się na wierzchu czubek ukosem w dól. tak żeby ukośne poprzednio zagięcie przeb;egafo teraz dokfadnie pionowo. Formę odwracamy i z drugiej strony powtarzamy etapy 2 i 3. ® J) Wykonujemy etapy 1-5 Jak w opisie wykonania myszy. @ Aby wykonać ogon, obie tylne nogi kładziemy chwilowo w kierunku środka tufowia i zaginamy prawy tylny czubek do górnego narożnika. @ Czvbek ponownie zaginamy ukosem w dól do poprzedniego i ponownie odkfadamy nogi na poprzednie miejsce. Naklejamy oczy i świnia jest gotowa. zagięcia Aby uformować ryjek. rozkfadamy na linii pleców i kfadziemy ją pfasko na stole. tak żeby nogi znajdowały się pod spodem. Lewy narożnik zaginamy na okola 7 cm i dolną krawędź kfadziemy ponownie na górną. © formę ® Następnie lewe ukośne zagięcie malego trójkąta zaginamy do środkowego .zagięcia Widzimy tego trójkąta. prawą przednią nogę świni. 59 Zwierzęta Konie, psy i inne czworonogi z papieru gazetowego * * tułowia i tylnych nóg postępujemy bardzo podobnie. W zależności od zwierzęcia, jakie chcemy zrobić. tułów musi być dłuższy lub krotszy. Podobnie jest z nogami: np. jamnik będzie mia! długi tulów i krótkie nogi. ® W celu wykonania Jeśli do nie mamy pod ręką kartek papieru składania. zwierzęta możemy © Następnie koniec leżący na wierzchu odkładamy ukosem w dol. wykonywać także z całych stron lub pofowek gazet. Jest to całkiem proste i szybkie do wykonania. Etapy wykonania @ Formę odwracamy i z drugiej strony robimy to samo. W ten sposób mamy i przednie nogi już gfowę. szyję jakiegoś zwierzęcia. CD na Dłuższą krawędz kartki zaginamy okolo 2 cm. szerokość CV Dolne zagięcie zaginamy okofo 2 cm do gó1y. Postępujemy tak aż do końca kartki. Tak oto powstaje mocny pasek. Q) W ten sam sposób przygotowujemy drugi pasek i oba paski zaginamy w połowie. Krótkie. grube zagięcia dobrze ściskamy. 60 ([) Następnie obie przednie nogi wsuwamy w tułów. ustalamy wysokosc i przyklejamy je. Możemy jeszcze przykleic ogon i oczy. Dzięki prostemu wycięciu na glowie w ksztafcie litery V możemy rozkladać vszy lub rogi. Zwierzęła Ruchome zwierząt głowy ** Głowy zwi erząt. które można nałożyc na palec i nimi poruszać. sprawiają dzieciom szczególnie dużo radości . Kartka papieru przeznaczona na taką głowę powinna mieć wymiary co najmniej 15 cm x 15 cm. Najlepiej do tego nadaje się specjalny papier do origami. Etapy wykonania © Kartkę kładziemy lewą stroną do góry i skladamy list. 12) Formę odwracamy i składamy podwójny list. ® Żeby móc łatwiej poruszać glową zwierzęcia . wykonujemy dwa zagięcia pomocnicze. Dolną kra wędz zaginamy na górną i odginamy. a następnie prawą krawędź zaginamy na lewą i również odginamy. Kciuki i palce wskazujące obu rąk wkładamy do Głowę zwierzęcia nakładamy na kciuk. palec wskazujący i palec środkowy, a następnie naśladujemy klapanie pyskiem. © Następnie sklejamy razem po dwie znajdujące się obok siebie części tak. pozostaf otwór na pysk. Wycinamy je5zcze części na oczy. nos. język. brodę itp.. nakładamy je na formę i przed naklejeniem oceniamy. czy wszystko pasuje. żeby czterech kieszonek z tylu i poruszamy formą jak pyskiem. Twór ten nosi miseczki na pieprz i sól. również nazwę 61 Zwierzęta Głowy zwierząt z chustki na głowę (świnia. Te formy lis, kot i krowa) głowy zwierząt są adresowane do prawdziwych mistrzów sztuki składania papieru. Wprawdzie wszystkie głowy wykonuje się 2 prostej formy podstawowej. jaką jest chustka na głowę. lecz dalsze składanie dopuszcza wiele możliwości . Uzyskanie charakterystycznego dla każdego zwierzęcia wyrazu. dzięki gtowy. pyska i uszu nie ukształtowan iu jest wcale rzeczą prostą. Namalowane lub naklejone oczy mogą ten wyraz jedynie pod kreślić. Najlepiej nadaje się do tego papier do origami o niewielkich wymiarach. np. na głowę 8 x 8 cm. a na tułów 10 x 10 cm. Na początku objaśnimy jedną z możliwości złożenia głowy zwierzęci a. Zastosujemy formę chustki na glowę. głowy z której można wykonać także innych zwierząt. jeśli gfowy zwierząt zauważymy, że udafy się. z formy chustki na głowę można zrobić wiele innych ksztaftów. Oo prób użyjmy kwadratowych kartek z do notatek. 6Q Zwierzęta Etapy wykonania CD tułowia zwierzęcia Wykonujemy dom ze skośnym szczytem wg opisu na stronie 72. (2) Następnie prawą i lewą stronę szczytu. leżącą na wierzchu. zaginamy do środka. ® Formę odwracamy i powtarzamy etap 2. © Lekko boki. tak żeby część środkowa pozostała płaska, natomiast boki stafy w poprzek. Oo jednego z nich przyklejamy gfowę zwierzęcia. @ Jeśli chcemy, żeby tufów byf węższy. np. robiąc lisa lub kota. bok z prawej i lewej strony jeszcze raz zaginamy. 63 Zwierzęta Świnia ** Lis Etapy wykonania *** Kot Etapy wykonania *** Etapy wykonania @ o V c 7 Złożoną chustkę na glowę kladziemy zagięciem do góty. Maleńką kropką wykonaną ofowkiem zaznaczamy środek. Następnie na szerokość palca w lewo i prawo od tego znaczka ukosem w dóf zaginamy spiczaste uszy. CD CD Ołówkiem zaznaczamy środek na zagięciu po przekątnej. Na szerokość dwóch palców od tego znaczka po obu stronach wykonujemy ukośne zagięcia. W ten sposób powstają dlugie spiczaste uszy i wąski pysk. Oboje uszu @ Aby ukształtować pysk. dolny narożnik, znajdujący się na wierzchu. zaginamy na szerokość kciuka do góry. CD Zaznaczamy środek zagięcia. a następnie prawy i lewy czubek zaginamy do tego znaczka. wykonujemy przeciwzagięcia i ponownie je odginamy. Następnie w odległości około cm w stronę środka wykonujemy dwa kolejne zagięcia. a potem ® CZl Pod uszami na pysku od prawej i lewej strony wąskie paski jako wąsy. a z prawej i lewej strony nosa wycinamy niewielki trójkącik. Dodając wąskie przeciwzagięcia. oczy. możemy jeszcze lisa. podkreślić chytrość ®jeśli chcemy. żeby pysk wydawał się szerszy. oba jego nieco do tyłu. 64 narożniki zaginamy ® Uchylając formę, wsuwamy uszy lekko do środka. Zwierzęta Krowa *** Etapy wykonania @Aby uformować nos i pyszczek. ©Aby uformować pysk. dolny narożnik zaginamy do góry w taki sposób, żeby nowe zagięcie znajdowafo się nieco poniżej prawego i lewego dolny naroźnik. znajdujący się na wierzchu. zaginamy o około I,5 cm do góry. Ten sam narożnik zaginamy ponownie wdóf. tak źeby wystawa! kilka milimetrów poza zagięcie. narożnika. W odstępie koło 2 cm z prawej i lewej strony od środka wykonujemy dwa lekko ukośne zagięcia. CD @ Teraz górny naroźnik pyska zaginamy tak daleko do tylu. żeby pozostała jedynie krawędź szerokości około 7 mm. @ Bezpośrednio pod zagięciem z lewej i prawej strony wykonujemy nacięcia na gfębokość okofo O. 5 cm. a następnie krawędzie z prawej i lewej strony od narożn;ka zaginamy do tylu. @ Czubki rozkładamy na zewnątrz. tak żeby tuż obok zagięć powstafy dwa kolejne zagięcia. Porównujemy z rysunkiem. ® Dolny narożnik zaginamy do górnej krawędzi pyska. ® Wreszcie dolny narożnik zaginamy tak dafeko. źeby wsuną! się nieco pod nos. Naklejamy oczy, nieco naciągamy uszy i gfowa kota jest gotowa. CTl Uszy wsuwamy w je ukośnie do dołu. formę i zaginamy !J) Teraz narożnik ten zaginamy ponownie w dól. tak żeby nowe zagięcie dotykafo zagięcia znajdującego się powyżej. Przyklejamy oczy i dziurki w nosie, i krowa jest gotowa. 65 Zwierzęta Ryby Do składania ryb możemy używać ś redniej wielkości kwadratowych kartek. Na ryby najlepiej nadają się: papier do origami. papier do pakowania prezentów. papier farbowany własnoręcznie. a także delikatna niczym mgiełka bibutka. Ryby można zawiesić na cienkich nitkach w pokoju lub w oknie. Ryba I ** \ I ® Obracamy rybę w poprzek i nac;namy ogon na linii środkowej na gfębokość około 1 cm. Formę odwracamy. po czym prawy i lewy czubek zaginamy do linii zagięcia. a następnie wykonujemy ® przeciwzagięcia. :- @ Prawy czubek zaginamy ukosem do góry. po czy m wykonujemy Tworzy ono szyję. Sięgamy w g/ąb czubka. wywijamy go i skfadamy pfasko. Ogon powstaje w ten sam sposób. przeciwzagięcie. Etapy wykonania ® CD Wykon1,.1jemy zsuwa ny kwadrat, a następnie prawą i lewą krawędź kwadratu. znajdującego się na wierzchu. zaginamy do zagięcia po przekątnej. Wykonujemy przeciwzagięcia, a potem je odginamy. 78 @ Znajdujący się na wierzchu garny narożnik ciągniemy ostrożnie w dóf. naciskając jednocześnie trójkąty. żeby na na boczne istniejących ukośnych zagięciach zfożyfy się do środka . Powstaje z nich romb. Głowę względnie dziób wykonujemy zaginając malutkie ukosne zagięcie na końcu prawego czubka. potem przeciwzagięcie i wsuwamy do formy. Aby żura w 2acząl latać. należy jednocześnie pociągać za jego szyję i ogon. Kruk **** Jest to szczególnie ciekawa ruchoma figura. Można ją powiesić jako ozdobę pokoj u lub okna. a także zaopatrzyć w drewniany krzyżak i nitki . po czym poruszać nią jak marion etką. Składa się z sześciu różnych . prostych do wykonania form. Szczegółowe opisy ich wykonania znajdziemy na podanych stronach książki. Trudnosć w wykonaniu kruka polega nie tyle na składaniu papieru. co raczej na zręcznym połączeniu poszczególnych części. W tym celu możemy użyć niewielkich papierowych klamerek (pasków papieru złożonych w kształt litery .,V''). np. do połączenia głowy i tułowia. Do wykonania kruka potrzebujemy czarnych i żółtych kartek papieru. pasków papieru oraz dwóch nitek długości około 80 cm. których końce przeciągamy ostrożnie przez głowę i nasadę ogona lub z przodu „ na wysokości kolan" przez nogi. po czym związujemy. Końce drewnianego krzyżaka powinny być lekko nadpiłowane. Zaginamy: 1. na tufów mocne pudefko z przykrywką (patrz strona 37) materia/: dwie kartki czarnego papieru 23 x 23 cm ; 22,5 x 22,5 cm 2 . na głowę ruchoma glowa zwierzęcia. zwana także miseczką na pieprz i sól (patrz strona 61) materiał: kartka czarnego papieru 21x21 cm 3. na dziób kfapiący dziób (patrz strona 74) kartka żółtego papieru 20 x 20 cm materiał: 4 na nogi harmonijka (patrz strona 24) cztery paski żóltego lub czarnego papieru o długości 1 I O cm i szerokości okofo 2 cm 5 na stopy choinka z origami (patrz strona 52) materia!: dwie kartki żoftego papieru o wymiarach około 12 x 12 cm 6 na ogon schody (patrz strona 8) materia!: kartka czarnego papieru o wymiarach około I 5 x 20 cm D- D Mały składania leksykon Mały leksykon Uwaga dotycząca źródef Odgiąć Rozprostować zagięcie. pon iewaz jest ono składania potrzebne tylko jako linia zagięcia. Pojęcia Odwrócić Większość opisanych przedmiotów pochodzi z obszernej skarbnicy t radycyjnych form japońskich te powtarzają się stale w książce . Niektórych możemy się od razu ~ub w opisie nie rozumiemy. sprawdzać Ponieważ Sprawić. że druga strona kartki lub formy nauczyć bieżąco. zidentyfikować pierwot nego twórcy daMj formy. żeby nikogo nie pominąć, wolałam zr,ezygnować z nazw_ Proszę o wyrozumiałość znajdzie się na wierzchu. jeśli czegoś na oraz fróblowskiej sztuki składania. w wielu wypadkach nie można już dla tej decyzji. Otwierać Odginać zagięcie. Czubek Prostokąt Zawsze ma mniej niż 90 °. czyli kąt ostry. Kartka o dwóch przeciwlegfych krawędziach krótszych i dwóch przeciwległych krawędziach dłuższych. Narożniki mają kąty proste. Format A4 Prostokątna 21 X kartka papieru o wymiarach Przeciwzagięcia Clll. Powstają, a Kąt prosty kiedy zagięcia odginamy. następnie kartkę odwracamy i w tych samych miejscach zaginamy w drugą stronę. Wynosi 90°; wszystkie narożniki kwadratowej Tytuł oryginału : lub prostokątnej kartki mają kąty proste. Kinde rleicht e s Origami Przegic/Ć Bez zaznaczania zagiąć dowolnie daleko. Korekta: Lily Paszkowska Krawędzie Zewnętrzne granice kartki lub formy. Krawędziami zamkniętymi są krawędzie Przygiąć zagięcia . Zagiąć a otwartymi - krawędzi e rozcięcia. do krawędzi lub linii zagięcia. Title of t he original German edition: llse Nirnschowski. Kinderleichtes Origami t) Wywinąć Kartka. której wszystkie cztery krawędzie są Części powstałe jednakowej długości. narożniki mają kąty a wszystkie cztery odwrócić na wskutek przeciwzagięć For the Polish edition ll;l 2000 Wydawnictwo .. bis· zewnątrz. proste. ISBN 83-88461-26-5 Zagięcia Linie 2000 Weltbild [email protected] Verlage GmbH & Co. KG„ Munich zagięcia Są podstawą składania Otrzymujemy je, jeśli ponownie rozłożymy jeśli zagięcia . jedną do drugiej. papieru. Powstają. dwie części kartki lub formy zaginamy Wydawnictwo „bis" ul. Narożniki Mogą być prostokątne (90° ) lub rozvi1artokątr1e (więcej niż 90°). Lędzka 44a 01-446 Warszawa Zakfadka dolna Zagięcie przebiegające głęboko. jakby tel. (0-22) 877 27 05 w rynience. które przy stojącej formie fax (0-22) 837 1O84 skierowane jest w stronę powierzchni stołu_ e-mail: [email protected] Obrócić Tak przesunąć formę względem jej środka. Zakładka żeby w efekcie inne miejsce znajdowało się Zagięcie. przy krawędzi stołu . jest ku górze. górna Sklad i które prz r'~ 1~1.~ &3t!OTEl\A \ Pi PLCZ\JA 80 \ t .Xi".-Polesie \'--- łamanie: Avanti. Warszawa Druk i oprawo: Biołostockie Zokłody Groficzne SA